Perły archiwum


Bytom na archiwalnych nagraniach TVP.

 

Telewizja Polska sukcesywnie przywraca blask swoim materiałom archiwalnym. Wielkim projektem cyfryzacji zasobów archiwalnych, TVP objął także swoje Ośrodki Regionalne, które posiadają taśmy filmowe w swoich archiwach. W trzech z nich uruchomiono regionalne pracownie digitalizacji i rekonstrukcji. „To wszystko pozwala nam, przywrócić widzom ponad 2 tysiące audycji, stanowiących ogromną wartość poznawczą i edukacyjną w zakresie współczesnej historii Polski oraz kultury poszczególnych regionów” – mówi Przemysław Herburt, dyrektor Ośrodka Dokumentacji i Zbiorów Programowych TVP

Dzięki tej pracy, już dzisiaj możemy obejrzeć kilkanaście materiałów archiwalnych, jakie w latach PRL powstały w naszym mieście. Na liście udostępnionych, zrekonstruowanych cyfrowo dokumentów znaleźć możemy między innymi:

Dokument z cyklu „Koncert z dedykacją”. Reportaż o śląskim mieście Bytomiu. Wypowiedzi mieszkańców miasta o pracy, stosowanych tam technologiach i urządzeniach, zainteresowaniach własnych i życiu rodzinnym. Główny architekt Bytomia mówi o planach urbanistycznych miasta. Obrazy centrum Bytomia, placu Maciejowskiej w godzinach szczytu, pawilonu Klubu Międzynarodowej Prasy i Książki oraz nowego budownictwa mieszkaniowego. Prezentacja rozwoju przemysłu w mieście: budynek Bytomskiego Zjednoczenia Przemysłu Węglowego, wieże wyciągowe kopalni, hala produkcyjna zakładu przemysłu metalurgicznego, obsługa obrabiarek i frezerek.

 

Audycja z cyklu: Magazyn Kulturalny. Felieton na temat nowego sezonu artystycznego w Państwowej Operze Śląskiej w Bytomiu. Wypowiedź Napoleona Siessa, kierownika artystycznego opery, na temat przygotowań. Sezon rozpocznie dzieło Norma V. Belliniego, które realizowano w operze tuż po wojnie. Następnie Medium G. C. Menottiego - opera dwuaktowa wraz z baletem Romeo i Julia P. Czajkowskiego. Ponadto polska prapremiera baletu Andrieja Pietrowa Stworzenie świata. Z okazji 30 - lecia Polski Ludowej przygotowywane są dwa spektakle: Ośla skórka ’ Jadwigi Szejny - Lewandowskiej dla dzieci i opera Wit Stwosz Józefa Świdra, z librettem Tadeusza Kijonki. Opera podjęła także inicjatywę remontu dotychczas zajmowanego gmachu, co zwiększy jego funkcjonalność i wpłynie na wygląd budynku.

 

Reportaż o Technikum dla Przodujących Robotników w Bytomiu, zrealizowany z okazji XXX - lecia szkoły. Pierwotnie było to Państwowe Technikum dla Wysuniętych Robotników i było pierwszą otwarta tego typu szkołą. Ówczesna władza starała się stworzyć sobie nową, wierną kadrę, gdzie szkolili się przodujący robotnicy. W 1971 roku, w tym samym budynku rozpoczęło działalność obecne Technikum dla Przodujących Robotników. Kandydaci byli typowani przez zakłady pracy spośród wyróżniających się robotników o co najmniej 10 letnim stażu pracy. W materiale ujęcia z przebiegu egzaminu maturalnego i wypowiedzi maturzystów. Informacje o historii technikum ilustrowane archiwalnymi filmami czarno - białymi z 1945r. , przedstawiającymi prace ówczesnych kopalń i hut m.in. skip węglowy, spust surówki, wieża wyciągowa, wejście do kopalni, zjazd górników, praca na dole. Następnie ikonografia przedstawiająca zdjęcia z kroniki szkolnej - dawni absolwenci i nauczyciele szkoły. Ujęcia z uroczystości XXX - lecia szkoły oraz spotkanie i wypowiedzi najstarszych absolwentów (z pierwszych klas powojennych), dla których Czerwone Technikum stanowiło początek społecznego awansu.

 

Prowokacja hitlerowska w Łagiewnikach

Sfingowany napad na niemiecki urząd celny w Łagiewnikach (obecnie Bytom) dokonany w 31 sierpnia 1939 roku. Akcję przeprowadzili esesmani przebrani w polskie mundury wojskowe. Na miejsce napadu podrzucono ciała więźniów obozów koncentracyjnych. Po wykonaniu zadania esesmani wrócili do Sławięcic. Podczas jazdy napotykali kolumny wojskowe zmierzające w kierunku polskiej granicy. Kilka godzin później, 1 września 1939 r. , niemieckie radio donosiło, że Polacy zburzyli urząd celny w Łagiewnikach (Hochlinden) i napadli na stację nadawczą w Gliwicach. O przebiegu zdarzeń mówi Marian Węclewicz z Polskiej Misji Wojskowej dla Badania Zbrodni Wojennych. Powołuje się na zeznania esesmana biorącego udział w napadzie.

 

Jeden dzień z życia Walentyny Rasałowej − kobiety sztygar. W. Rasałowa od 17 lat jest geologiem górniczym w Kopalni Bobrek w Bytomiu, czuwa nad bezpieczeństwem górników, wyznacza tzw. trasy urobku, sporządza dokumentację złóż. Po pracy robi zakupy, wraca do domu i zajmuje się codziennymi obowiązkami. Kobieta opowiada o momencie, w którym postanowiła pracować w kopalni, o czasach studiów i praktykach studenckich w kopalni, mówi o swojej pracy i mężu oraz o tym, jak godzi obowiązki domowe z pracą. W materiale także wypowiedzi współpracowników na temat kobiety w kopalni.

 

Spotkanie w Opolu byłych uczestników I Kongresu Związku Polaków, który odbył się w Berlinie w 1938 roku. Na kongresie ogłoszono pięć Prawd Polaków. W 30. rocznicę tego wydarzenia, kilku świadków Kongresu zostało zaproszonych do studia rozgłośni Polskiego Radia w Opolu, aby wysłuchać archiwalnych nagrań z 1938 roku, przypomnieć Kongres oraz opowiedzieć o sile przetrwania Polaków i polskości. Wspomnienia dotyczą otwarcia Gimnazjum Polskiego w Bytomiu, aresztowań członków Związku Polaków w 1939 roku i ich pobycie w obozach koncentracyjnych.

 

Materiały związane z Bytomiem można obejrzeć TUTAJ   














Brak komentarzy:

Prześlij komentarz